Als je samen gaat investeren kan het om meerdere redenen goed zijn dat binnen een juridische huls (met rechtspersoonlijkheid) te doen.
Ten eerste kun je gezamenlijk vaak een groter percentage van het kapitaal / vreemde vermogen verschaffen waarmee ook de zeggenschap groter is. Daarnaast kun je binnen het gekozen juridische kader afspraken met elkaar maken over wat te doen bij vervolg investeringen, hoe je eventueel kan uitstappen (en wanneer) en op welke manier je invloed wil hebben binnen de onderneming waarin wordt geïnvesteerd. Ten slotte kan het fiscaal gunstiger zijn dan investeren in privé.
Maar welke juridische huls kies je dan?
Hieronder volgt een uiteenzetting van de meest voorkomende vormen en de voor-en nadelen van elke vorm. Omdat het allemaal rechtspersonen betreft moeten alle onderstaande rechtsvormen worden opgericht bij notariële akte, in welke akte de statuten van de rechtspersoon worden vastgelegd.
1. Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (kortgezegd: BV)
Een BV is een Nederlandse rechtspersoon waarbij het kapitaal is verdeeld in aandelen. Daarmee kan je de verhouding waarin wordt geïnvesteerd (bijvoorbeeld partij A: EUR 5.000, partij B: EUR 10.000 en partij C: 7.500) uitdrukken in het aantal aandelen dat iedereen krijgt. Mochten er dan op enig moment winsten van de onderneming waarin wordt geïnvesteerd naar de BV vloeien, dan kunnen die in dezelfde verhouding over partij A, B en C worden verdeeld.
Een BV heeft naast aandeelhouders een bestuur. Dat kunnen (afgevaardigden) van alle aandeelhouders zijn, maar dat hoeft niet. Er kan voor worden gekozen slechts 1 bestuurder te benoemen of 2. Het bestuur zal namens de BV (dus namens alle aandeelhouders) de zeggenschap uitoefenen in de onderneming waarin geïnvesteerd wordt.
Omdat bij een BV niet alle afspraken tussen de aandeelhouders in de statuten kunnen worden geregeld (en dat moet je ook niet willen, want de statuten zijn openbaar) is het raadzaam daarnaast een aandeelhoudersovereenkomst aan te gaan waarin nog nadere (meer specifieke) afspraken worden gemaakt.
Een nadeel van de BV is dat als een aandeelhouder wil uitstappen de aandelen alleen kunnen worden overgedragen middels een notariële akte. Er is dan dus wederom tussenkomst van een notaris nodig.
2. Coöperatie
Een coöperatie is eigenlijk een vereniging in de vorm van een rechtspersoon, waarbinnen in bepaalde stoffelijke behoeften van haar leden wordt voorzien. De coöperatie heeft dus geen aandeelhouders, maar leden. Voor deze leden kan een coöperatie een zogenaamde “ledenrekening” aanhouden, waarbij het bedrag dat daarop gestort wordt dan bepaald in welke verhouding een lid in de eventuele winst zal deelnemen. Daarover zullen uiteraard goede afspraken gemaakt moeten worden die meestal in de statuten van de coöperatie zullen staan (en daarmee openbaar zijn).
Een voordeel van de coöperatie ten opzichte van de BV is dat de overgang van het lidmaatschap niet per se bij notariële akte hoeft plaats te vinden. Een lid kan zijn lidmaatschap echter niet overdragen (alleen het saldo op zijn ledenrekening). Bij overdracht aan een derde zal het ene lid dus moeten uittreden en het andere moeten toetreden, waarna de ledenrekening kan worden overgenomen.
3. Stichting Administratiekantoor
Een laatste veel voorkomende mogelijkheid is een stichting administratiekantoor (kortgezegd: STAK) met als doel om de aandelen die de stichting in andere ondernemingen houdt in administratie te houden en daarvan certificaten uit te geven aan de certificaathouders.
Een vereiste hiervoor is dus wel dat de STAK aandelen houdt in de onderneming waarin geïnvesteerd wordt, anders kunnen er geen certificaten worden uitgegeven. Als er dus wordt geïnvesteerd in de vorm van een converteerbare lening, dan is deze rechtsvorm niet geschikt.
Een voordeel van de stak is dat er naast gewone certificaten (dus 1 op 1 voor de aandelen die de STAK verkrijgt in de onderneming waarin geïnvesteerd wordt) ook deelcertificaten kan uitgeven (fracties dus). In feite houdt de stak namelijk alleen het juridisch eigendom van de aandelen in de onderneming waarin geïnvesteerd wordt en hebben de certificaathouders het economisch recht daarop. Daarnaast bepaald binnen de STAK het bestuur het reilen en zeilen van de STAK. Als je met een grote groep mensen gaat investeren en niet steeds geconfronteerd wil worden met een hele groep mensen om beslissingen te nemen over de investering dan kan dit een goede rechtsvorm zijn omdat je ervoor kan kiezen slechts een select groepje daarvan in het bestuur te zetten. De certificaathouders als groep hebben – anders dan bij de BV en de coöperatie – namelijk geen op zichzelf staande rechten zoals aandeelhouders in een aandeelhoudersvergadering (bij de BV) hebben en leden in een ledenvergadering (bij de coöperatie). Dit bestaat binnen een STAK alleen als deze rechten aan de certificaathouders worden toegekend bij de statuten of voorwaarden waaronder de aandelen in administratie worden gehouden.
Tenslotte is een voordeel ten opzichte van de BV dat ook in dit geval (deel)certificaten zonder notariële tussenkomst kunnen worden overgedragen. Uiteraard is het wel van belang van tevoren goede afspraken met elkaar te maken over en hoe en wanneer dit mogelijk is.
Comments